Yayın : Resmi Gazete
Yayım Tarihi ve Sayısı :
19/06/1986 - 19139
Numarası : 3308
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
Amaç
Madde 1 - Bu Kanunun amacı; çırak, kalfa
ve ustaların eğitimi ile okullarda ve işletmelerde yapılacak
mesleki eğitime ilişkin esasları düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2 - Bu Kanun;
a) 17 Temmuz 1964 tarih ve 507 sayılı Esnaf ve
Küçük Sanatkarlar Kanunu ve bu Kanunda değişiklik yapan 3153
sayılı Kanun ile, 8 Mart 1950 tarih ve 5590 sayılı Ticaret ve
Sanayi Odaları, Ticaret Odaları, Sanayi Odaları, Deniz Ticaret
Odaları, Ticaret Borsaları ve Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz
Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği Kanunu ve Bu
Kanunda değişiklik yapan 2567 sayılı Kanuna göre kurulmuş
mesleki kuruluşlar ile bu kuruluşlara üye işyerlerini, mal ve
hizmet üreten kamu kuruluşlarını; Adalet Bakanlığı Ceza ve
Tevkifevleri Genel Müdürlüğüne bağlı işyerleri ile Dışişleri
Bakanlığına bağlı Devlet Konukevleri hariç olmak üzere döner
sermayeli işyerlerini; bu işyerlerinde çalışan çırak, kalfa ve
ustaları;
b) Bu maddenin (a) fıkrasında yazılı
işyerlerinde, mesleki ve teknik liselerde eğitim gören
öğrencileri;
Kapsar.
Tanımlar
Madde 3 - Bu Kanunda geçen;
a) "Bakanlık", Milli Eğitim Gençlik ve Spor
Bakanlığını;
b) "Aday çırak", çıraklığa başlama yaşını
doldurmamış ve çıraklık döneminden önce kendisine işyeri ortamı
tanıtılan, sanat ve mesleğinin ön bilgileri verilen kişiyi;
c) "Çırak", çıraklık sözleşmesi esaslarına göre
bir meslek alanında mesleğin gerektirdiği bilgi, beceri ve iş
alışkanlıklarını iş içerisinde geliştirilen kişiyi;
d) "Öğrenci", işletmelerde, mesleki ve teknik
liselerde eğitim görenleri;
e) "Kalfa", bir mesleğin gerektirdiği bilgi,
beceri ve iş alışkanlıklarını kazanmış ve bu meslekle ilgili iş
ve işlemleri ustanın gözetimi altında kabul edilebilir
standartlarda yapabilen kişiyi;
f) "Usta", bir mesleğin gerektirdiği bilgi,
beceri ve iş alışkanlıklarını kazanmış ve bunları mal ve hizmet
üretiminde iş hayatınca kabul edilebilecek standartlarda
uygulayabilen; üretimi planlayabilen; üretim sırasında
karşılaşılabilecek problemleri çözümleyebilen; düşüncelerini
yazılı, sözlü ve resim ile açıklayabilen; üretimle ilgili pratik
hesaplamaları yapabilen kişiyi;
g) "Usta öğretici", ustalık yeterliğini
kazanmış; aday çırak, çırak, kalfa ile meslek lisesi
öğrencilerinin işyerindeki eğitiminden sorumlu; meslek eğitimi
tekniklerini bilen ve uygulayan kişiyi;
h) "İşletmelerde Meslek Eğitimi", mesleki ve
teknik öğretim kurumu öğrencilerinin beceri eğitimlerinin
işletmelerde, teorik eğitimlerinin ise mesleki ve teknik eğitim
kurumlarında veya işletme veya kurumlarca tesis edilen eğitim
merkezlerinde yapılan eğitim uygulamalarını;
i) "Fon", Çıraklık, Mesleki ve Teknik Eğitimi
Geliştirme ve Yaygınlaştırma Fonunu;
İfade eder.
İKİNCİ KISIM
Kurullar
BİRİNCİ BÖLÜM
Çıraklık ve Mesleki Eğitim
Kurulu
Kurul
Madde 4 - Çıraklık, kalfalık ve ustalık
eğitimi ile okullarda ve işletmelerde yapılacak mesleki
eğitimin; planlaması, geliştirilmesi ve değerlendirilmesi
konularında tavsiye kararları almak ve görüş bildirmek üzere bir
"Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulu" kurulur. Bu kurulun
kararları Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanının onayı ile
uygulanır.
Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulu Bakanlık
mesleki ve teknik eğitimle görevli Müsteşar Yardımcısının
başkanlığında,
a) Bakanlıkça görevlendirilecek ilgili Genel
Müdür;
b) Maliye ve Gümrük Bakanlığı Müsteşar
Yardımcısı;
c) Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Müsteşar
Yardımcısı;
d) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Müsteşar
Yardımcısı;
e) Devlet Planlama Teşkilatı Sosyal Planlama
Başkanı;
f) Türkiye Esnaf ve Küçük Sanatkarları
Konfederasyonu temsilcisi;
g) Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret
Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği temsilcisi;
h) En çok işvereni temsil eden İşveren
Sendikaları Konfederasyonu temsilcisi;
i) En çok işçiyi temsil eden İşçi Sendikaları
Konfederasyonu temsilcisi;
j) Mesleki ve Teknik Eğitim alanından
görevlendirilecek Yüksek Öğretim Kurulu temsilcisinden;
Teşekkül eder.
Bakanlık gerekli gördüğü durumlarda mesleki ve
teknik eğitimle ilgili Genel Müdür ve Daire Başkanlarını
toplantıya davet eder.
Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanı gerekli
gördüğü durumlarda kurul toplantılarına başkanlık eder.
Kurulun sekreterya hizmetleri Bakanlıkça
yürütülür.
Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulunun toplantı ve
çalışma esasları yönetmelikle düzenlenir.
Görevleri
Madde 5 - Çıraklık ve Mesleki Eğitim
Kurulunun görevleri şunlardır:
a) Gerek bu Kanun ve gerekse bu Kanuna göre
çıkarılacak olan yönetmelik hükümlerinin uygulanmasını takip
etmek ve değerlendirmesini sağlamak.
b) Muhtelif sektör ve branşda çıraklık eğitimi
ile meslek eğitimi konusunda eğitim ihtiyaçlarını tespit etmek
ve Bakanlığa bildirmek.
c) Çıraklık ve mesleki eğitim programlarının
esasları ve süreleri hakkında Bakanlığa görüş bildirmek.
d) Çıraklık ve işletmelerdeki mesleki eğitim
imtihan komisyonlarının kurulması ve çalışması ile imtihanların
yapılış usullerine ilişkin yönetmelik taslaklarını hazırlamak ve
Bakanlığa sunmak.
e) Aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki
eğitim gören öğrenciler için sözleşme modellerini hazırlamak ve
Bakanlığa sunmak.
f) Lüzumu halinde çıraklık ve mesleki eğitim ile
ilgili konuların incelenmesi için ihtisas komisyonları kurmak.
g) Çıraklık ve mesleki eğitimle ilgili
Bakanlıkça gönderilecek konuları incelemek ve görüş bildirmek.
h) Bu Kanuna göre yapılacak çıraklık ve
işletmelerdeki mesleki eğitimde; uygulama alanına alınacak veya
çıkarılacak yer ve meslekleri belirlemek ve Bakanlığa görüş
bildirmek.
i) İl Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurullarının
yıllık çalışma raporlarını değerlendirmek.
j) Teknolojik gelişmelerin ve iş hayatındaki
değişmelerin meslek eğitimine etkilerini izlemek ve Bakanlığa
bildirmek.
İKİNCİ BÖLÜM
İl Çıraklık ve Mesleki Eğitim
Kurulu
Kurul
Madde 6 - İllerde çıraklık, kalfalık ve
ustalık eğitimi ile okullarda ve işletmelerde yapılacak mesleki
eğitimin planlanması, geliştirilmesi ve değerlen- dirilmesi
konularında valiliğe görüş ve tavsiyeler bildirmek üzere "İl
Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulu" kurulur.
İl Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulu;
a) İl Milli Eğitim Gençlik ve Spor Müdürü;
b) İl İş ve İşçi Bulma Kurumu Şube Müdürü;
c) İl Sanayi ve Ticaret Müdürü;
d) İl Esnaf ve Küçük Sanatkarları Dernekleri
Birliği Başkanı ve Çıraklık ve Mesleki Eğitimin yapıldığı
mesleklerle ilgili olarak Esnaf ve Sanatkarlar Dernekleri
Birliği Başkanlığınca seçilecek 3 üye;
e) İl Ticaret Odası Başkanı;
f) İl Sanayi Odası Başkanı;
g) İlin çıraklık ve mesleki teknik eğitimden
sorumlu Milli Eğitim Gençlik ve Spor Müdür Yardımcısı;
h) Çıraklık Eğitimi Merkezi Müdürü;
i) Valilikçe görevlendirilecek, yönetmelikte
belirlenecek büyük illerde 2, diğer illerde 1 meslek lisesi
müdürü;
j) En fazla işçiyi temsil eden konfederasyonun o
il için göstereceği işçi sendikası temsilcisinden;
Teşekkül eder.
Gerekirse kurul toplantılarına başkanın isteği
üzerine müşavir üyeler de alınabilir.
İl Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulu toplantı ve
çalışma esasları yönetmelikle belirlenir.
Kurulun Başkanı İl Milli Eğitim Gençlik ve Spor
Müdürüdür.
Kurulun kararları valinin onayı ile uygulanır.
Vali gerekli gördüğü hallerde kurula başkanlık eder.
Görevleri
Madde 7 - İl Çıraklık ve Mesleki Eğitim
Kurulunun görevleri şunlardır:
a) Muhtelif sektör ve branşdaki çıraklık ve
mesleki eğitim ihtiyacını il seviyesinde tespit etmek ve
Bakanlığa sunmak.
b) Bakanlıkça gönderilen çıraklık ve mesleki
eğitim çerçeve programlarının il ihtiyaçlarına göre düzenlenmesi
için Bakanlığa görüş bildirmek.
c) Çıraklık ve mesleki eğitim uygulamalarında
ortaya çıkan uyuşmazlıkların çözümüne yardımcı olmak.
d) Bu Kanun hükümlerinin il seviyesinde eksiksiz
yerine getirilmesi için gerekli tedbirleri almak.
e) Çıraklık ve Mesleki Eğitim konularında
valilikçe gönderilecek konuları incelemek ve sonuçlandırmak.
f) İldeki çıraklık ve mesleki eğitim
uygulamalarını takip etmek ve değerlendirmek. Bu konu ile ilgili
yıllık çalışma raporunu hazırlamak ve Bakanlığa sunmak.
Kapsama alma
Madde 8 - İlin Bakanlıkça Kanun kapsamına
alınma kararının yayımı tarihinden itibaren üç ay içinde "İl
Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulu" kurulur.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Çıraklık, Kalfalık ve
İşletmelerde Mesleki Eğitim
BİRİNCİ BÖLÜM
Çıraklık ve Kalfalık Eğitimi
Aday çırak
Madde 9 - İlköğretim okulunu bitirmiş
olanlar, bir mesleğe hazırlık amacı ile çıraklık dönemine kadar
işyerlerinde aday çırak olarak eğitilebilirler. (1)
Çıraklık şartları
Madde 10 - Çırak olabilmek içın aşağıdaki
şartlar aranır.
a) 14 yaşını doldurmuş, 19 yaşından gün almamış
olmak.(2)
b) En az ilköğretim okulu mezunu olmak.
c) Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin
gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak.
Ağır, tehlikeli veya özellik arz eden mesleklere
alınacak çırakların öğrenim ve yaş durumu ilgili kuruluşların
görüşü alınarak Bakanlıkça belirlenir.
Aday çırak ve çırakların statüleri
Madde 11 - Aday çırak ve çırak; öğrenci
statüsünde olup, öğrencilik haklarından yararlanır. Bunlar
işyerinde çalışan işçi sayısına dahil edilmezler.
Eğitim ve çalışma
Madde 12 - Aday çırak ve çıraklar,
mesleğin özelliğine göre haftada 8 saatten az olmamak üzere 10
saate kadar genel ve mesleki eğitim görürler. Bu eğitime
katılmaları için aday çırak ve çıraklara ücretli izin verilir.
Aday çırak ve çıraklar pratik eğitimlerini
işyerlerinde veya çıraklık eğitimi merkezlerinde; teorik
eğitimlerini ise eğitim kurumlarında veya Bakanlıkça uygun
görülen eğitime elverişli işyerlerindeki eğitim ünitelerinde
yaparlar. Bu iki eğitim birbirlerini tamamlayacak şekilde
planlanır ve yürütülür.
Pratik eğitim, hazırlanmış eğitim programlarına
göre, işyerinin ve mesleğin özelliklerine uygun olarak usta
öğreticinin gözetiminde yapılır. Pratik eğitimde 1475 sayılı İş
Kanununun 69 uncu maddesi hükmü gözönünde bulundurulur.
Çıraklık eğitiminin esas ve usulleri
yönetmelikle düzenlenir.
Sözleşme yapılması
Madde 13 - 507 sayılı Kanuna tabi
işyerleri, Bakanlıkça tespit edilecek illerde ve meslek
dallarında 19 yaşından gün almamış kimseleri çıraklık sözleşmesi
yapmadan çalıştıramazlar.
İş yeri sahibi, aday çırağı ve çırağı
çalıştırmaya başlamadan önce bunların velisi veya vasisi veya
reşit ise kendisi ile yazılı çıraklık sözleşmesi yapmak
zorundadır.
Çıraklık sözleşmesi; çırağın sözleşme süresi
içinde reşit olması halinde, çırağın rızasıyla, işyeri sahibinin
değişmesi halinde yeni işyeri sahibi aynı mesleği sürdürüyorsa
ve rızasıyla devam eder, aynı mesleği sürdürmüyorsa sözleşme
feshedilir. Fesih halinde çırağın önceki çalışmaları geçerli
olup; yeni yapacağı çıraklık sözleşmesi ile çıraklık statüsünü
devam ettirerek çıraklık süresini ve eğitimini tamamlar.
Bu Kanunun uygulandığı yer ve meslek dallarında
Borçlar Kanununun çıraklık sözleşmesine dair hükümleri ile
onsekiz yaşını doldurduktan sonra sözleşmesi devam eden çıraklar
hakkında 1475 sayılı İş Kanunu hükümleri uygulanmaz.
Çıraklığa başlama ve çıraklık süresi
Madde 14 - Çıraklığa bir deneme dönemi
ile başlanır. Bu dönem mesleğin özelliğine göre bir aydan az, üç
aydan fazla olamaz. Bu süre Bakanlıkça tespit edilir. Deneme
döneminden sonra taraflar 10 gün içinde ilgili çıraklık eğitimi
merkezi müdürlüğüne başvurmadığı takdirde çıraklık sözleşmesi
kesinleşir ve bu dönem çıraklık süresinden sayılır. Deneme
döneminde ücret ödenir. Aday çıraklıktan çıraklığa geçenler
deneme dönemini yapmış sayılırlar.
Çıraklık süresi 3 - 4 yıldır. Bu süre
mesleklerin özelliğine göre ilgili kuruluşların görüşü alınarak
Bakanlıkça belirlenir. Bu süre kesintisiz olarak devam eder,
yıllık izin dışındaki devamsızlıklar çıraklık süresine eklenir.
Usta öğretici bulundurma şartı
Madde 15 - Aday çırak ve çırak almak için
işyerinde usta öğretici bulunması şarttır.
Kalfalık imtihanı
Madde 16 - Kalfa adayının mesleği ile
ilgili bilgi, beceri ve iş alışkanlıklarına iş hayatınca kabul
edilebilir seviyede sahip olup olmadığı kalfalık imtihanı ile
tespit edilir.
Çıraklar kabul edilebilir mazeretleri dışında
çıraklık eğitimi süresi sonunda açılacak ilk kalfalık imtihanına
girmek zorundadırlar.
İmtihan komisyonunun teşkili ile imtihanın
esasları ve usulleri yönetmelikle düzenlenir.
Çıraklık sözleşmesi ilk kalfalık imtihanını
izleyen ikinci kalfalık imtiha nının tamamlanması ile sona erer.
Sözleşmenin sona ermesini takip eden aybaşından itibaren
Bakanlıkça çıraklar için ödenen her türlü sigorta primlerinin
ödenmesine son verilir.
Kalfa unvanını kullanma ve işyeri değiştirme
Madde 17 - Bu Kanuna göre kalfalık
hakkını elde edenlere kalfalık belgesi verilir. Kalfalık belgesi
bulunmayanlar kalfa unvanı ile çalışamaz ve çalıştırılamazlar.
Bu belgeye sahip olanlar, kalfalık unvanı kullanılmayan
işyerlerinde dengi işlerde çalıştırılırlar.
507 sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkarlar Kanunu
kapsamındaki işyerlerinde çalışarak kalfa olanlar en az bir yıl
o işyerinde çalışırlar.
Bu sürenin sonunda işyerini değiştirmek isteyen
kalfaya üç ay önce başvurmak kaydıyla, o işyeri çıkma izni
verir.
Çıkma izni olmadan başka işyerleri kalfayı işe
alamazlar.
Kalfaların işten ayrılmalarını gerektiren
hususlar yönetmelikle belirlenir.
İKİNCİ BÖLÜM
İşletmelerde Meslek Eğitimi
Madde 18 - 50 ve daha fazla işçi
çalıştıran işletmeler, çalıştırdıkları işçi sayısının yüzde
beşinden az, yüzde onundan fazla olmamak üzere, meslek lisesi
öğrencilerine beceri eğitimi yaptırırlar.
Öğrenci sayısının tespitinde kesirler tama iblağ
olunur.
Bu Kanun kapsamına giren illerde 50 ve daha
fazla işçi çalıştıran işletmeler Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bölge Müdürlüğünce her yıl Şubat ayı içerisinde İl Çıraklık ve
Mesleki Eğitim Kuruluna bildirilir.
İşletmelerdeki işçi sayısının tespitinde her
yılın Ocak ayı esas alınır. Beceri eğitimi uygulamasına da
öğretim yılı başında başlanır.
Hangi iş kollarında ve hangi illerde
işletmelerin bu eğitim uygulaması kapsamına alınacağı,
Bakanlıkça tespit edilir.
Meslek lisesi öğrencisine beceri eğitimi
yaptıracak işletmeler, ustalık yeterliğine sahip ve iş
pedogojisi eğitimi görmüş usta öğreticileri beceri eğitimi için
görevlendirirler.
Eğitim programları
Madde 19 - İşletmelerde uygulanacak ağır
ve tehlikeli işlerde yapılacak eğitim dahil meslek eğitimi
programları Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kurulunun görüşü alınarak
Bakanlıkça tespit edilir.
Teorik eğitim
Madde 20 - İşletmelerde beceri eğitimi
gören öğrencilerin teorik eğitimi Bakanlığın mesleki ve teknik
eğitim kurumlarında veya işletmelerin eğitim merkezlerinde
yapılır. İşletmeler teorik eğitim için öğrencilere çalışma
saatleri içinde izin vermek zorundadırlar. Çalışma saatleri
içinde yapılacak teorik eğitim haftada 12 saatten az 16 saatten
fazla olamaz. Bu eğitim yoğunlaştırılmak suretiyle de
yapılabilir.
Meslek liselerinde ve İşletmelerde yapılan
eğitime ilişkin esas ve usuller ile imtihanların yapılış
şekilleri yönetmelikle düzenlenir.
İşyeri şartlarına uyma
Madde 21 - İşletmelerde beceri eğitimi
gören öğrenciler, işyerlerinin şartlarına ve çalışma düzenine
uymak zorundadırlar.
Eğitimin devamı
Madde 22 - İşletmelerde grev ve lokavt
uygulamaları halinde eğitimin devamı için işyeri gerekli
tedbirleri alır. İşletmelerdeki meslek eğitimi gören öğrenciler
toplu iş sözleşmesi, grev ve lokavt kapsamı dışında kalırlar.
Eğitici personel grev ve lokavt kapsamı dışındadır.
İşletmeler beceri eğitimi başladıktan sonra işçi
sayısında azalma olması halinde de, eğitime alınan öğrenciler
okuldan mezun oluncaya kadar eğitimi devam ettirirler.
Beceri eğitimi yaptırabilecek diğer
işletmeler
Madde 23 - Bakanlıkça "İşletmelerde
meslek eğitimi" kapsamına alınıp alınmadığına bakılmaksızın 50
den az işçi çalıştıran işletmelerde, teknik lise ve meslek
lisesi öğrencilerine bu Kanunun ilgili hükümlerine göre beceri
eğitimi yaptırabilirler.
Mesleki eğitime katılma payı
Madde 24 - 50 ve daha fazla işçi
çalıştıran ve Bakanlıkça işletmelerde mesleki eğitim kapsamına
alınan, ancak, beceri eğitimi yaptırmayan işletmeler, beceri
eğitimi yaptırması gereken her öğrenci için eğitim süresince her
ay 18 yaşını bitirenlere ödenen asgari ücretin 2/3'ü nisbetinde
fon hesabına para yatırmakla yükümlüdürler.
Mesleki eğitim şartlarına sahip olan
işletmelere.Bakanlıkça öğrenci gönderilememesi halinde bu
işletmeler, fona katılma payı ödemezler.
Bu sayının tespitinde görev ve çalışma statüsüne
bakılmaksızın işyerinde 1475 sayılı İş Kanununa tabi olarak
çalıştırılan personel sayısı dikkate alınır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Ücret, Sosyal Güvenlik ve izin
Ücret ve Sosyal Güvenlik
Madde 25 - Aday çırak, çırak ve
işletmelerde meslek eğitimi gören öğrencilere ödenecek ücret ve
bu ücretlerdeki artışlar; aday çırak veya çırağın velisi veya
vasisi veya kişi reşit ise kendisi; öğrenciler için okul
müdürlüğü ile işyeri sahibi arasında Bakanlıkça belirlenen
esaslara göre düzenlenecek sözleşme ile tespit edilir.Ancak,
işletmelerde meslek eğitimi gören öğrenci, aday çırak ve çırağa
yaşına uygun asgari ücretin % 30'undan aşağı ücret ödenemez.
Aday çırak, çırak ve öğrencinin eğitimi
sırasında işyerinin kusuru halinde meydana gelecek iş kazaları
ve meslek hastalıklarından işveren sorumludur.
Aday çırak, çırak ve öğrencilere ödenecek
ücretler her türlü vergiden müs- tesnadır.
Aday çırak, çırak ve işletmelerde meslek eğitimi
gören öğrencilere sözleşmenin akdedilmesi ile 506 sayılı Sosyal
Sigortalar Kanununun iş kazaları ve meslek hastalıkları ile
hastalık sigortaları hükümleri uygulanır. Sigorta primleri 1475
sayılı İş Kanununun 33 üncü maddesi gereğince bunların yaşına
uygun asgari ücretin % 50'si üzerinden Bakanlık bütçesine
konulan ödenekle karşılanır.
Aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim
gören öğrenciler hakkında 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun
23, 24, 35 ve 42 nci maddeleri hükümleri uygulanmaz. Ayrıca
bunlara aynı Kanuna göre işgöremezlik ödenekleri bağlanacak
sürekli işgöremezlik gelirine esas olacak günlük kazançların
tespitinde sigorta primine esas tutulan ücret dikkate alınır.
İzin
Madde 26 - Aday çırak, çırak ve
işletmelerde mesleki eğitim gören öğrencilere işletmelerce her
yıl tatil aylarında bir ay ücretli izin verilir.Ayrıca
mazeretleri kabul edilenlere okul müdürlüğünün görüşü alınarak
bir aya kadar ücretsiz izin de verilebilir.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Ustalık
Ustalık eğitimi
Madde 27 - Kalfalık yeterliğini kazanmış
olanların mesleki yönden gelişmelerini ve bağımsız işyeri
açabilmelerini temin için gerekli yeterlikleri kazandırmak
gayesiyle Bakanlıkça ustalık eğitimi kursları düzenlenir.
Bu kursların kapsam ve süreleri Çıraklık ve
Mesleki Eğitim Kurulunun görüşü alınarak Bakanlıkça tespit
edilir.
Kurslar çalışma saatleri dışında açılır.
Ustalık imtihanı
Madde 28 -
a) Ustalık imtihanı, adayın, kendi mesleğinde
usta olarak çalışabilmesi için gerekli bilgi, beceri ve iş
alışkanlıklarını mal ve hizmet üretiminde iş hayatınca kabul
edilebilir standartlara göre bağımsız olarak uygulayıp
uygulayamadığını ölçmek amacı ile düzenlenir.
İmtihanın esas ve usulleri yönetmelikle
düzenlenir.
b) Kalfaların ustalık imtihanlarına girebilmesi
için mesleklerinde en az üç yıl çalışmış ve Bakanlıkça açılan
ustalık eğitimi kurslarını başarı ile tamamlamış olmaları
gerekir.
c) Kalfalık yeterliğini kazanmış olup
mesleklerinde en az beş yıl çalışmış olanlar ustalık
imtihanlarına doğrudan katılabilirler.
Bu imtihanları başarı ile tamamlayanlara ustalık
belgesi verilir. Ustalık belgesi bulunmayanlar usta unvanı ile
çalışamaz ve çalıştırılamazlar.
Meslek lisesi mezunları için ustalık
Madde 29 - Meslek liselerinden mezun
olanlar ustalık eğitimi kurslarına katılabilecekleri gibi
doğrudan da ustalık imtihanlarına girebilirler. Ancak bu
gibilerin mesleklerinde en az bir yıl çalışmış olmaları gerekir.
Bu kursların kapsam ve süreleri ile imtihan esas
ve usulleri yönetmelikle düzenlenir.
İşyeri açma
Madde 30 - Ustalık belgesine sahip
olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri
açabilirler.
İşyeri açmaya izin veren merciler, işyeri açmak
isteyenlerden ustalık belgesi istemek zorundadırlar.
İşyeri sahipleri ustalık belgelerini işyerlerine
asarlar.
Ustalık belgesine sahip olanlar bu haklarını 18
yaşını tamamlayana kadar kullanamazlar.
Teknik lise mezunlarının bağımsız işyeri
açabilmeleri için mesleklerinde en az bir yıl başarılı çalışmış
olmaları şarttır. Bu şartı yerine getirenlere mesleklerinde
bağımsız " İşyeri açma belgesi" verilir.
Usta öğreticilik
Madde 31 - Ustalık yeterliğini kazanmış
olanlar Bakanlıkça açılacak iş pedagojisi kurslarını başarıyla
tamamladıkları takdirde kendilerine usta öğreticilik belgesi
verilir.
|